Thứ Sáu, 1 tháng 1, 2021

Hệ thống hô hấp ống khí của côn trùng

Cá hô hấp bằng mang; động vật có vú, động vật bò sát hô hấp bằng phổi, loài lưỡng cư còn có thể hô hấp qua da. Ở côn trùng cơ quan hô hấp của chúng là hệ thống ống khí, quá trình trao đổi khí diễn ra trực tiếp giữa cơ quan hô hấp với các tế bào. Côn trùng vì thế không có mũi như động vật trên cạn khác.

Hệ thống ống khí spiracles trên da giúp đưa oxi tiếp xúc trực tiếp với từng tế bào mà không cần thông qua hệ tuần hoàn. Những lỗ ngoài da này, đóng vai trò như các van đóng mở, dẫn không khí đến hệ thống hô hấp nội bộ bằng rất nhiều các ống có mật độ dày đặc được gọi là tracheae.

Hệ thống hô hấp của côn trùng hoạt động như một miếng bọt biển. Bọt biển có những lỗ nhỏ để nước vào bên trong làm ẩm miếng bọt biển. Tương tự như vậy, các lỗ hổng trên da (spiracle) cho phép không khí vào hệ thống khí quản nội bộ thấm các mô của côn trùng với oxy. Carbon dioxide được chuyển hóa cũng thoát ra khỏi cơ thể thông qua các spiracles. Các spiracles có thể được mở và đóng một cách hiệu quả để giảm sự mất nước. Các van spiracles được điều khiển bởi các cơ xung quanh nó.

Côn trùng có thể kiểm soát hô hấp ở nhiều mức độ. Một con côn trùng có thể mở và đóng spiracles bằng cách sử dụng các cơ. Ví dụ, một con côn trùng sống trong môi trường khô cằn, sa mạc có thể giữ các van spiracle đóng lại để tránh mất độ ẩm. Ngoài ra, côn trùng có thể đẩy không khí xuống khí quản bằng việc mở liên tục các van spiracles, do đó đẩy nhanh việc cung cấp oxy. Trong trường hợp nhiệt độ cao, côn trùng thậm chí có thể thổi không khí bằng cách luân phiên mở các spiracles.

Tuy nhiên, tỷ lệ oxy trong không khí là không thể kiểm soát. Từ thời tiền sử, tỷ lệ oxy trong không khí rất cao, do đó côn trùng sử dụng hệ thống hô hấp này và nó có kích thước to hơn rất nhiều so với hiện nay. Ngày nay tỷ lệ oxy thấp hơn nên kích thước của cồn trùng cũng vì thế mà nhỏ đi.

Khi ở dưới nước côn trùng vẫn có những cách riêng để tồn tại. 

Oxy chiếm 20% trong không khí và chiếm khoảng 0,00015% trong nước. Mặc dù vậy, một số loài ấu trùng côn trùng vẫn có thể sống trong nước trước khi chúng trưởng thành. 



0 nhận xét:

Đăng nhận xét